Smart Amalgam Protokolü Nedir?

SMART kelimesinin açılımı İngilizce "Safe Mercury Amalgam Removal Technique" dir. Diş hekimliğinde siyah-gri renkli cıva içeren metal alaşımlı dolguların sökümünde sağlığa zararlı olabilecek etkilerini engellemek amacıyla kontrollü özel koruyucu önemler içeren bir tekniktir. Smart amalgam protokolü sayesinde amalgam dolgunun sökümü esnasında oluşabilecek cıva buharı ve parçacıklarının zararlı etkilerinden hem hasta hem de diş hekimi korunmaktadır.

Geçmişte yaygın olarak kullanılan gri renkli amalgam dolgular, içerdiği cıva nedeniyle sağlık açısından riskler taşıdığı gerekçesiyle günümüzde modern diş hekimliğinde tercih edilmemektedir bu dolguların yerine biyouyumlu kompozit dolgular kullanılmaktadır. Günümüzde gelişen teknoloji ve materyaller sayesinde, dişe estetik ve yapı olarak birebir uygum sağlayan biyouyumlu kompozit dolgular, seramik inlay-onlay restorasyonları gibi uygulamalar amalgam dolguların yerini almıştır. Bu yeni nesil materyallerle yapılan diş restorasyonları hem doğal uyumlu görünüme sahiptir hem de dişle güçlü bir bağ oluşturduğu için uzun ömürlü ve sağlık açısından güvenli bir seçenektir.

Cıvalı amalgam dolguların dişten çıkarılması standart bir dolgu sökme işlemi değildir. Bu civa içeren dolguların sağlık için zararlı olabilecek etkilerini engellemek için diş hekimi tarafından kontrollü bir şekilde smart amalgam protokolü ile çıkarılıp yenilenmelidir. Smart amalgam protokolünde yüksek emişli aspirasyon sistemleri, soğutarak düşük ısıda parçalara ayırma ve koruyu ekipmanlar gibi özel önlemler sayesinde amalgam dolgunun güvenli şekilde çıkarılmasını sağlar.

Jimer Diş Klinikleri olarak hem estetik hem de biyo uyumlu restorasyonlara geçişte modern diş hekimliğinin güvenilir bir standardı olan smart amalgam protokolünü hastalarımıza başarıyla ve güvenle uygulamaktayız. Amalgam dolguları dişin yapısına uygun renkte ve biyouyumlu kompozit dolgularla, inley-onley, seramik ve hibrit restorasyonlarla yenileyebilmekteyiz.

Gri Renkli Dolgular Neden Sağlık Açısından Tehlikeli Olabilir?

Gri renkli dolgular (amalgam dolgular) cıva ile alaşım dolgu maddesinin karıştırılmasından elde edilmektedir ve %50 yakın oranda cıva içeriği sebebiyle potansiyel sağlık risklerine sebep olmaktadır. Amalgam dolgu, doğrudan ağız içinde bulunduğu için, özellikle çiğneme sırasında az miktarda cıva buharı salabilir ve bu da zamanla vücuda alınabilir.

Cıva maruziyeti özellikle sinir sistemi, böbrekler, bağışıklık ve sindirim sistemini olumsuz etkileyebilir. Bu durum özellikle yıllarca ağızda kalan dolgular göz önünde bulundurulduğunda ve bu dolgular sorun yaratmaya başladığında önem taşımaktadır. Cıva maruziyeti, araştırmalara göre uzun vadede zehirli etkileriyle sistemik rahatsızlıklara sebep olabilmektedir. Risk grubunda özellikle hamileler, çocuklar ve kronik rahatsızlığı olan kişiler de yer almaktadır. Anne karnındaki bebekler ve çocuklar, gelişim sürecinde oldukları ve bağışıklık sistemleri henüz tam gelişmediği için cıvanın etkilerine karşı daha savunmasızdır.

Günümüzde estetik, biyolojik uyumluluk ve sağlık açısından güvenli biyouyumlu kompozit dolgu gibi cıva içermeyen malzemeler tercih edilmektedir. Eğer ağzınızda amalgam dolgu varsa ve dişte problem yaratıyorsa olası riskleri engellemek için, doğru teknik ve güvenli uygulama olan smart amalgam protokolü ile çıkarılması ve yenilenmesi gerekir.

Amalgam (Cıvalı) Dolguların Güvenli Şekilde Çıkarılması Neden Önemlidir?

Cıvalı dolgu çıkarımı sırasında cıva buharı açığa çıkabilir. Bu nedenle, çıkarma işleminin özel koruyucu önlemler eşliğinde yapılması gerekir. Bu amaçla geliştirilen SMART (Safe Mercury Amalgam Removal Technique) protokolü gibi modern ve güvenli yöntemler hem hasta hem de diş hekimi için riski en aza indirir.

Smart Protokolünde uygulanan özel hava filtreleme, emici sistemler, koruyucu donanımlar sayesinde güvenli bir şekilde amalgam dolgular çıkarılıp yeni dolgularla değiştirilir. Eğer dolgu sökümüyle birlikte çürük dokusu oluşmuşa veya dişin sinirlerine kadar ulaşmışsa kanal tedavisiyle birlikte kaplama, inlay-onlay restorasyonları da uygulanabilir. Diş hekiminiz sizi muayene esnasında yönlendirecektir.

Bursa'da Smart Amalgam Protokolü Yapan Yerler

Bursa Jimer Diş Klinikleri Smart Amalgam Protokolü ve Aşamaları

Bursa Nilüfer ParkOra ve Odunluk Jimer Hastanesi'ndeki Jimer Diş Klinikleri'nde uygulanan Smart Amalgam Protokolü, amalgam dolguların güvenli ve kontrollü bir şekilde çıkarılmasını sağlayan bir yöntemdir. Bu protokol hem hastayı hem de diş hekimini cıva buharı ve amalgam dolgu parçacıklarının zararlı etkilerinden korumayı amaçlar. İşlem tam donanımlı polikliniklerimizde, çeşitli özel ekipmanlar ve çevresel güvenlik önlemleriyle 15 yılın üzerinde tecrübeye sahip diş hekimlerimiz tarafından titizlikle yürütülür.

Protokol kapsamında kullandığımız yüksek hacimli vakum sistemleri, hava filtreleme ve partikül emici cihazlar, cıva buharını bloke eden özel lastik örtüler (rubber dam), kişisel koruyucu ekipmanlar ve havalandırmalı klinik ortamı sayesinde, cıvalı dolguların sökümü sırasında oluşabilecek cıva buharlaşması risklerinin büyük ölçüde önüne geçmekteyiz. Bu sayede, işlem esnasında hem hastanın hem de diş hekiminin ve yardımcı personelin sağlığını en üst düzeyde koruma altına almaktayız.

Söküm işlemi sonrasında, dişin mevcut durumuna bağlı olarak biyouyumlu dolgu materyalleriyle (kompozit veya seramik dolgular) estetik bir restorasyon yapılarak işlemi başarıyla tamamlamaktayız. Ancak dolgunun altında derin çürük ya da yapısal bozulma tespit edilirse; kanal tedavisi, inlay-onlay uygulamaları veya kaplama gibi daha kapsamlı tedavi seçenekleri de gündeme gelebilir. Her vaka için en uygun tedavi planı, polikliniğimizde yapılan detaylı muayene ve radyolojik değerlendirme sonrasında belirlenmektedir.

Bursa Jimer Diş Klinikleri'nde Smart Amalgam Protokolü kapsamında izlediğimiz tedavi aşamaları şu şekildedir:

1. Ön Muayene ve Tedavi Planlaması:

   • Hekimlerimiz tarafından ağız içi muayene ve radyolojik görüntüleme (volumentrik dental tomografi, panoramik röntgen veya periapikal/bitewing röntgenler) ile amalgam dolgusu yapılan dişin mevcut durumu, dolgunun derinliği ve çevre dokuların sağlığı detaylı şekilde değerlendirilir.
   • Sızıntı, kırık, aşınma gibi sorunlar da detaylıca kontrol edilir. Amalgam dolguların estetik ya da sağlık açısından değişim gerekliliğinin olup olmadığı diş hekimi tarafından değerlendirilip karar verilir.
   • Amalgam dolgu muayenesi esnasında eski dolguların çıkarılmasına karar verildiğinde diş hekimi tarafından amalgamın çıkarılma yöntemi ve nedenleri anlatılır ve hasta bilgilendirilir.

2. Amalgam Dolgunun Sökümü ve Özel Koruyucu Önlemler:

   • Polikliniğimizde amalgam cıva içeren dolgunun sökümü yapılırken hasta sağlığını korumak hedeflenir. Diş hekimi Smart Amalgam Protokolünü amalgam dolguların çıkarılması sırasında cıva buharı ve parçacıklarının solunmasını veya yutulmasını önlemek amacıyla bu protokolü uygular.
   • Bu protokolü amalgam sökümlerinde güvenli kılan önemler vardır. Diş hekimi ve hasta için özel gözlük ve maskeler kullanılır.
   • Hastanın ağızına cıva buharını bloke eden lastik örtü (rubber dam) yerleştirilir bu sayede amalgam dolgu parçalarının ağız içinde yayılması önlenir.
   • Söküm esnasında yüksek emişli vakum aspiratörleri, özel söküm frezleri, yüksek filtrasyon sistemleri, oksijen uygulaması ve soğutmalı sistemler kullanılarak işlem sırasında açığa çıkabilecek cıva buharı ve küçük parçacıklar anında uzaklaştırılır.
   • Havalandırmalı klinik ortamı sayesinde havada asılı kalabilecek cıva buharının solunması önlenir.
   • Amalgam dolgu bu önlemler uygulanarak sökülürken dişin sağlıklı dokusuna zarar verilmeden çıkarma işlemi tamamlanır.

3. Yeni Dolgu Materyalinin Seçimi ve Uygulaması:

   • Amalgam dolgular çıkarıldıktan sonra bir diğer önemli aşama da dişin yapısına ve rengine uygun dolgu materyalinin seçilip uygulanmasıdır.
   • Estetik görünüm ve dayanıklığa göre diş hekimi çeşitli seçenekler hakkında hastayı yönlendirmekte ve birlikte karar verilmektedir.
   • Kompozit biyouyumlu dolgular genellikle dişin yapısı ile daha iyi bağ kurdukları için küçük doku kayıplarında tercih edilmektedir ve çeşitli renk tonları bulunmaktadır. Hastanın dişine yakın bir tonda renk seçilir, hazırlanır ve şekil verilerek uygulanır. Ardından belirli aralıklarla ışın tutularak dolgu sertleştirilir ve işlem tamamlanır.
   • Ancak dişte doku kaybı çok büyük ise seramik inlay-onlay restorasyonu ya da zirkonyum kuronlar da uygulanabilir. Bu restorasyon uygulamaları daha sağlam bir alternatif olduğu için büyük doku kayıplarında diş hekimi tarafından önerilmektedir.
   • İşlem sonrasında dikkat edilmesi gerekenler diş hekimi tarafından hastaya açıklanır ve rutin ağız bakımını devam ettirilmesi tavsiye edilir. Smart protokolü ile dolgu yenileme işlemi tek ziyarette tamamlanmaktadır, sonrasında bir daha kliniğe gelmeyi gerektirmez. Tedavi sonrası düzenli aralıklarla rutin diş hekimi kontrolü ağız sağlığını korumak için yeterlidir.

Eğer siz de ağzınızdaki siyah-gri renkli amalgam dolgularınızla ilgili sorun yaşıyorsanız ve Bursa'da Smart Amalgam Protokolü uygulayan güvenilir bir klinik arıyorsanız, uzman ekibimizle detaylı bilgi ve randevu için +90 533 738 14 52 numaramızdan iletişime geçebilirsiniz.

Cıvalı Dolgular Neden Güvenli Şekilde Çıkarılmalıdır?

Cıvalı amalgam dolguların yaklaşık %50'sini cıva oluşturmaktadır. Bu dolgulardaki cıva, zamanla buharlaşarak ağız yoluyla solunabilir ya da parçacıklar halinde sindirim sistemine karışabilir. Ağız ve genel vücut sağlığı için çeşitli sağlık riskleri yaratma potansiyeline sahiptir. Cıva maruziyeti; sinir sistemi, bağışıklık sistemi, sindirim sistemi, akciğerler ve böbrekler üzerinde toksik etkilere neden olabilir. Hamilelik döneminde de hem anne hem de bebek sağlığı için riskli durumlar oluşturabilmektedir.

Ancak herhangi bir soruna sebep olmuyorsa ve diş sağlıklı durumda ise ağız içinde kontrol altında izlenerek kalabilir. Bu dolguların değişiminin gerekliliği hakkında diş hekimi ön muayene esnasında sizi yönlendirecektir.

Cıvalı dolgular çıkarılırken cıva buharı açığa çıkabilir ve ağız içinde parçacıkları dağılabilir. Bu sebeple cıvanın zehirli etki oluşturabilecek tüm risklerinden hastayı korumak gerekir. Bu nedenle, amalgam dolguların çıkarım işlemi mutlaka özel önlemlerle, güvenli smart amalgam protokolü eşliğinde gerçekleştirilmelidir.

Jimer Diş Klinikleri'nde uygulanan Smart Amalgam Protokolü, bu süreci kontrollü, güvenli ve sağlıklı hale getirmek amacıyla aşağıdaki adımlarla gerçekleştirilir:

1. Koruyucu Ekipman Kullanımı: Hem hasta hem de diş hekimi özel koruyucu ekipmanlarla korunur. Hastanın ağız içine yerleştirilen rubber dam (lastik örtü) sayesinde amalgam parçacıklarının ağız dokularına ve sindirim sistemine geçişi önlenir. Diş hekimi ve ekip için yüksek filtrasyonlu maskeler, koruyucu gözlükler ve özel giysiler kullanılarak cıvaya maruziyet en aza indirilir.
2. Yüksek Hızlı Vakum (Aspirasyon) Sistemleri: Cıvalı dolgu çıkarma işlemi sırasında oluşabilecek cıva buharı ve metal partikülleri, yüksek güçlü aspiratör sistemleri ile anında çekilerek ortamdan uzaklaştırılır. Bu sistem, toksik maddelerin solunmasını ya da çevreye yayılmasını engeller.
3. Isısız Kesim Tekniği ve Su Soğutma: Amalgam dolgu, yüksek hızda dönen özel frezlerle parçalar halinde kesilerek çıkarılır. Isı artışı cıva buharlaşmasını tetikleyebileceği için, işlem boyunca sürekli maksimum su soğutması uygulanır. Böylece hem hasta korunur hem de dolgu daha güvenli şekilde uzaklaştırılır.
4. Klinik Ortamda Hava Filtrasyonu: Tedavi odasında kullanılan hava filtreleme cihazları (HEPA filtreli sistemler) sayesinde, havada dolaşabilecek cıva buharları kontrol altına alınır ve işlem sonrası ortam havası temiz kalır.

Amalgam Dolgusu Değiştikten Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler

İlk 1-2 saat yemeye dikkat edilmesi gereklidir çünkü lokal anestezi ile bölge uyuşturulduğu için yemek yerken dudak ısırılabilir, anestezi etkisi geçtikten sonra yemek yemede herhangi bir sakınca yoktur. Birkaç gün boyunca hassasiyet, sızlama hissedilebilir ancak bu geçicidir. Diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve arayüz fırçası ile düzenli ağız bakımı sağlanmalıdır. Amalgam dolgu değişimi, sadece estetik bir işlem değil, aynı zamanda sağlıklı bir ağız yapısını destekleyen bir tedavidir. Tedavinin etkilerini uzun vadeli sürdürmek için önerilere dikkat etmek büyük önem taşır.

Smart Amalgam Protokolü ve Estetik Diş Hekimliği

Eski siyah renkli amalgam dolgular sadece sağlık açısından değil, diş renginden farklı gri-siyah tonları nedeniyle estetik açıdan da hastalar tarafından tercih edilmemektedir. Smart amalgam protokolü uygulanarak çıkarılan dolguların yerine kompozit dolgular estetik dişe uyumlu renkte olacak renk seçilerek yapılır. Eğer dişte doku kaybı çok ise ya da kanal tedavisi uygulanması gerekli iste seramik inlay-onlay restorasyonları, zirkonyum kuronlar ile tedaviler planlanabilir.

Inlay-onlay Restorasyonları:

• Estetik diş hekimliğinde inlay tekniği İngilizce'de "içe yerleştirilen" anlamına gelmektedir. Bu restorasyonlara dişin çiğneme yüzeyinin iç kısmında bir boşluk oluştuğunda oluğu kapatmak için uygulanan bir tedavi yöntemidir. Diş hekimi dişin ölçülerini alarak laboratuvarımızdaki kazıma makinesinde uygun şekilde tasarım yapar, seramik veya hibrit bloklardan kazınan inlay restorasyonu dişe yerleştirilir.
• Onlay tekniği de İngilizce'de "üzerine yerleştirilen" anlamına gelmektedir ve dişin iç kısmının yanı sıra tepe çıkıntılarını da kapsayan daha geniş bir restorasyondur. Kuron/Kaplamalara benzer şekilde dişin çiğneme yüzeyini tam şekilde kapatmaktadır.
• Her iki teknik de kırık, kanal tedavisine kadar ilerlemiş çürüklerde veya derin doku kayıplarında tercih edilmektedir. Aynı zamanda zirkonyum kaplama da bir alternatif olarak planlanabilir. Dolgunun yetersiz geleceği durumlarda diş hekimi daha sağlam ve sızdırmaz özellikleri nedeniyle estetik restorasyon planlamaktadır.
• Bu restorasyonlar dişe mükemmel uyum sağlar, dişin doğal renginde hazırlanabilir. Oldukça dayanıklıdır; özellikle arka dişlerde çiğneme kuvvetlerine karşı dirençlidir. Dişin sağlıklı kısmı korunur ve bu sebeple aşırı doku kaybı oluşmaz. Dolgulara kıyasla daha uzun ömürlüdür, doğru bakımla uzun yıllar dayanabilir. Bu restorasyonlar özellikle eski amalgam dolguların çıkarılıp yenilenmesi sürecinde de estetik ve fonksiyonel bir çözüm olarak öne çıkmaktadır.

Hamileler ve Emziren Annelerde Amalgam Sökümü

Hamilelik ve emzirme dönemlerinde amalgam dolgular hem anne hem de bebek sağlığı açısından önemli riskler doğurabilmektedir. Amalgam dolguların çıkarılması sırasında ortaya çıkabilen cıva buharı, solunum ya da yutma yoluyla vücuda alınabilir. Bu dönemlerde, özel ve hassas bir yaklaşımla planlama yapılması olası risklerin engellenmesi için çok önemlidir.

Bu nedenle:

• Hamileliğin özellikle ilk ve son trimesterinde (ilk 3 ay ve son 3 ay) aciliyeti durumu olmayan amalgam dolgu sökümü ve diğer diş tedavileri uygulanmaz. Smart amalgam protokolü ile güvenli şekilde tedavi yapılabilir ancak acil bir durum yoksa tedavi ertelenmelidir.
• Emziren annelerde ise amalgam sökümü, bebeğe geçiş riski göz önünde bulundurularak özenle planlanmalıdır, mümkünse emzirme döneminden sonra tercih edilmelidir. Ancak acil durumlarda koruyucu önlemlerle amalgam dolgu sökümü yapılabilir.

Eğer işlemin yapılması aciliyet gerektiriyorsa, Smart Amalgam Protokolü gibi koruyucu önlemlerin titizlikle uygulanması ve toksik maruziyetin en aza indirilmesi büyük önem taşır. Diş hekiminiz, genel sağlık durumunuzu değerlendirerek size en uygun planlama konusunda sizi yönlendirecektir.

Çocuklarda Smart Amalgam Protokolü ile Güvenli Dolgu Sökümü

Geçmiş yıllarda uygulanan gri renkli amalgam dolgular, günümüzde halen çocukların ağzında uygulanmış olabiliyor. Çocuklar gelişim çağında oldukları için yetişkinlere kıyasla daha savunmasızdır ve ağız içindeki cıvalı dolgular çeşitli sağlık risklerine sebep olabilmektedir. Bu dolgular dayanıklı olsa da zamanla dişe tam olarak uyum sağlayamadıkları için sızıntı, dişte kırık ve çatlaklar çok sık görülmektedir ve sorunlara yol açmaktadır. Bu durum genellikle dolgu altındaki diş dokusunda çürüklere de sebep olmaktadır. Ancak sağlıklı şekilde kalan ve sorun yaratmayan amalgam dolgularda genellikle değişim yapmamaktayız, eğer sorun yaratıyorsa bu protokol ile güvenli şekilde değiştiriyoruz.

Ancak, küçük çocuklarda da güvenli söküm için gerekli ekipmanların uygulanması ve iş birliği sağlanması zor olabileceğinden, işlem genellikle çocuğun iş birliği gösterebileceği bir yaşa ertelenebilir ya da genel anestezi ile diş tedavileri gündeme gelebilir. Tedavinin nasıl yapılması ve uygulanması gerektiği konusunda çocuk diş hekimi sizi yönlendirecektir.

Jimer Diş Kliniklerinde uygulanan Smart Amalgam protokolü sayesinde çocuklarda amalgam dolgu sökümünü güvenle yapabilmekteyiz.

• Bu yöntemde, çocuğun ağzına lastik örtü (rubber dam) yerleştirilerek amalgam parçalarının yutulması veya solunması önlenir.
• Yüksek vakum sistemleri ile işlem sırasında açığa çıkan cıva buharı ve tozları anında uzaklaştırılır.
• Soğutmalı, ısı oluşturmayan kesim teknikleri ile dolgu dikkatle çıkarılır.
• Klinik ortamı özel hava filtreleme sistemleriyle desteklenir.

Böylelikle çocuk işlem esnasında smart protokolünün koruyucu önlemleri sayesinde cıvanın zararlı olabilecek toksik etkilerinden korunmuş olur.